Güzel konuşma sanatı
İletişim kurmak için konuşuruz. Kendimizi anlatmak, duygularımızı ifade etmek, bazen öğretmek, bir mesajı iletmek gibi birçok sebeple konuşuruz. Bazı insanlar konuşurken onları dinlemekten keyif alırsınız. Bazıları konuşurken ise “Keşke bir düğme olsa da, o düğmeyi bassam ve sesini duymasam” diye düşündüğünüz olur. Bu iki zıt düşünce, karşıdakine önem vermeniz, onu dinlemek istemeniz ve beğenmeniz ile ilgili olabilir elbette ama öyle insanlar vardır ki bir yemek tarifi verirken bile dilin, sözcüklerin, ses tonunun ve vurguların gücünden hareket ederek sizi bir melodinin içine çekerler. İşte o insanlar güzel konuşma sanatının kusursuz icracılarıdır ve onları dinlemek keyiftir.
Güzel konuşmanın sırları
Hepiniz duymuşsunuzdur “Söz uçar yazı kalır” diye sıklıkla kullanılan bir deyim vardır. Bu deyim aslında edebiyata, yazı yazmaya bir övgü niteliği taşıyor fakat sözlerin uçuculuğu ile ilgili bir gerçeği de barındırıyor. Araştırmalar gösteriyor ki, sözcükler iletişimin çok önemli bir parçası fakat söylediklerimizin dinleyicinin beynine yer etmesi gerçekten çok zor. Sözler karşıdakinin beynine ulaşıncaya kadar kaybolup gidiyorlar. Güzel konuşma sanatı işte bu noktada devreye giriyor ve eğer etkili bir konuşmacıysanız, sözcüklerinizin dinleyicinin beynine ulaşma ihtimali yükseliyor. Konuşmak için harcadığınız enerji boşa gitmiyor ve bir anlam ifade ediyor. Kısaca, boşa konuşmamış oluyorsunuz.
Güzel konuşmanın temelinde neler var?
Etkili ve güzel konuşan insanların ortak özelliklerine baktığımızda bazı temel unsunlar görürüz. Uzmanlar bu temel unsurları şöyle sıralıyorlar.
- Dili ve sözcükleri doğru kullanmak
- Ses tonunu doğru ayarlamak
- Vurguları doğru yapmak
- Beden dilinden doğru bir biçimde yararlanmak
- Dozunda ve huzursuzluk vermeyen bir göz teması kurmak
- Konuşma hızını doğru ayarlamak
- Ekonomik konuşmak
- Zengin bir kelime dağarcığına sahip olmak
Dilimizi biliyor musunuz?
Güzel konuşmanın temel unsurlarından biri elbette kişinin kullandığı dili doğru kullanıyor olması. İster inanın ister inanmayın ama insanların birçoğu anadillerine hâkim değil. Anne karnında duymaya başladıkları, büyürken kendilerini sarmalayan, eğitimde kullanılan ve hayatlarının her anında yer alan dili bilmeyen milyonlarca insan var. Sadece Türkiye’den bahsetmiyorum, dünyanın her yerinde bu böyle… Harika bir konuşma yapıyor olabilirsiniz fakat bir sözcüğü hatalı yerde, hatalı bir biçimde kullanıyor olmanız ana dilinizi eksik bildiğiniz anlamına gelir ve bu başlı başına bir eksikliktir.
Ses tonunuz ve vurgularınız
Bir metni tekdüze bir ses tonuyla, vurgusuz ve tonlamasız okuyun ve ses kaydı alın. Dünyanın en güzel sözcükleri bile olsa, sözcüklere ruh veren tonlamalar olmadan o metinden tat almanız mümkün olmaz. Sözcükler ses tonuyla vücut bulur, vurgularla ruh kazanırlar. Bu yüzden doğru ses tonu ve vurgu güzel konuşmanın olmazsa olmazıdır.
Gözler, eller, beden…
Eğer radyodan yayın yapmıyorsanız güzel bir konuşmanın kusursuz bir enstrüman olan bedenle ilgili olduğunu bilmelisiniz. Bu arada dünyanın en başarılı radyocularının arka plan görüntülerine bakma şansınız olsaydı, onların, kimse görmediği halde bedenlerini kullanmaya devam ettiklerini görebilirdiniz. Çünkü beden dili, göz teması ve elleri desteklediği konuşmalar, konuşmanın değerini artırır ve aynı hızda azaltabilir. Fakat ellerini kollarını delirmiş gibi sallayıp duran, insanların gözlerine rahatsız edici bir biçimde gözlerini diken, beden dilimi doğru kullanacağım diye ezbere beden kalıpları kullanan biri de ancak kötü komedyen olur! Bu noktada, kolayca öğrenebileceğiniz, eğer içselleştirirseniz kendiliğinden hayata geçirebileceğiniz basit ve temel uygumalar var onları da derste sizinle paylaşıyor olacağım.
Hız ve ekonomik konuşma
Birlikte üzerinden geçeceğimiz bir başka konu da konuşmanızın hızı ve kurduğunuz cümlelerde yapacağınız tasarruf olacak. Bir konuyu en basit, ekonomik ve sade şekliyle anlatmak mesajların karşı tarafa kesintisiz ulaşmasını sağlamak anlamını taşır. Uzatılmış cümlelerin arasında gerçek mesajlar kaybolur. Tıpkı cümleleri uzatmak kadar ayarlanmamış bir hızda konuşmak da yaptığınız konuşmanın etkisini azaltır, değerini düşürür.
Tüm bunları canlı derslerimizde öğrenecek, bildiklerimizi anımsayacak, doğru bildiğimiz yanlışlara birlikte gülecek ve bol bol egzersiz yapacağız. Hepinizi güzel konuşma sanatını tartışacağımız dersime davet ediyorum.
Tunç ARSLANALP
.